SORU:
Mü’minûn sûresinde 3. ayette müminler tanımlanırken “Onlar boş işlerden yüz çevirenlerdir” buyurulmuştur. Boş şeylerle kast edilen nedir? Mesela televizyon izlemek, oyun oynamak, gezmek, dolaşmak vb. günlük hayatta harcadığımız zaman bu kapsamda mıdır? İnsanlar devamlı ciddiyet içerisinde yaşamak, devamlı analiz yapmak vs. içerisinde bulunamıyorlar. Ayeti nasıl anlamamız gerekiyor?
Tarih: 28 Eylül 2017
CEVAP:
Mü’minûn sûresi 3. ayette geçen “lağv” kelimesi ‘her türlü haram ve mekruh işler ile, insanın yapmaya mecbur olmadığı (bazı) mubah işler’, ‘sadece haram olan işler’ ve ‘konuşma esnasında işlenen günahlar’ gibi değişik şekillerde tarif edilmiştir.
Bu kelime Kur’an’da başka ayetlerde de geçmektedir. Mesela Bakara 225 ve Mâide 89. ayetlerde ‘düşünmeden yapılan yemin’ anlamındadır. Meryem 62, Vâkıa 25 ve Nebe 35. ayetlerde cennette boş sözler işitilmeyeceği ifade edilirken yine aynı kelime kullanılmıştır. Fussilet sûresinin 26. ayetinde ise şöyle geçmektedir:
“Ayetleri görmezlikten gelenler (kafirler) şöyle derler: Bu Kur’an’ı dinlemeyin, boş şeyler (lağv) söyleyin, belki baskın gelirsiniz.”
İşte bu ayette geçen “lağv”, kişileri haktan/gerçekten şaşırtacak şekilde söylenmiş olan söz ve davranışlar anlamındadır. Mü’minûn sûresi 3. ayette yer alan “lağv” kelimesini de ‘kişinin kurtuluşuna engel olacak boş ve değersiz şeyler’ olarak algılamak daha doğru gözükmektedir. Yoksa gezmek, dolaşmak, oyun oynamak vs. gibi mubah olan davranışlar bu ayetin kapsamında değildir.