CEVAP:

Hataen/yanlışlıkla adam öldürme ile olarak Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:

“Bir müminin bir mümini öldürmeye hakkı yoktur; yanlışlıkla olursa başka. Kim bir mümini yanlışlıkla öldürürse, bir mümin esiri özgürleştirmesi ve öldürülenin ailesine ödenecek diyet vermesi gerekir; (öldürülenin velileri) bağışlarlarsa başka. Eğer öldürülen mümin, size düşman olan topluluktan ise mümin bir esiri özgürleştirmek gerekir. Eğer aranızda anlaşma olan bir topluluktan ise ailesine ödenecek diyet ve bir mümin esiri özgürleştirmesi gerekir. Kim bulamazsa art arda iki ay oruç tutar. Bu, Allah tarafından dönüşünün (tevbesinin) kabulü içindir. Allah bilir, doğru kararlar verir. ” (Nisâ, 4/92)

Hataen adam öldürmenin diyeti, beş cins deveden yirmişer tane olmak üzere toplam 100 devedir. Beş cins deve şöyledir:

1. Binti mehaz: İki yaşına girmiş dişi deve: 20 adet
2. Binti lebûn: Üç yaşına girmiş dişi deve: 20 adet
3. Hikka: Dört yaşına girmiş dişi deve: 20 adet
4. Cezea: Beş yaşına girmiş dişi deve: 20 adet
5. İbn mehaz: İki yaşına girmiş erkek deve: 20 adet (Ömer Nasuhi Bilmen, Hukuki İslamiye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu, cilt: 3, sayfa: 48)

Bugün bu 100 devenin kaç lira ettiği hesaplanır ve maktülün ailesine ödenir. Bunun yanı sıra iki ay peş peşe oruç tutulması da gerekir.

Nebîmiz zamanında bunların değeri 1.000 dinar yani 4.350 gr. altın ediyormuş. Bu sebeple fıkıh kitapları diyet olarak 1.000 dinar ödemenin de yeterli olacağını söylerler.  Bunu üç yıl içinde taksit taksit ödersiniz.