Hocam aşure gününde oruç tutmanın hükmü nedir? Kaç gün tutulması tavsiye edilir? Bir de Muharrem ayına mahsus özel bir ibadet var mıdır?
Tarih: 14 Aralık 2010
CEVAP:
Nebîmiz sallallâhu aleyhi ve sellem, Muharrem ayının 9. ve 10. günleri yani âşûrâ/aşure günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiştir. Bu oruçlar hariç Muharrem ayına mahsus bir ibadet yoktur, diğer zamanlarda olan ibadetler bu ayda da devam eder. Mesela normal zamanlarda kılınan nafile namazlar, sünnet olan Pazartesi ve Perşembe oruçları, dualar… Fakat sadece Muharrem ayına mahsus olarak yukarıdaki oruç dışında bir ibadet yoktur.
Aşure orucuyla ilgili hadisler şöyledir:
Aişe (radıyallâhu anhâ) demiştir ki: “Aşure günü cahiliye devrinde, Kureyşlilerin oruç tuttukları bir gündü. O günde Resûlullâh da oruç tutuyordu. Resûlullâh, Medine’ye gelince de aşure günü oruç tuttu ve o günün orucunu emretti. Ramazan orucu farz kılınınca farz oruç Ramazan oldu ve aşure terk edildi. Artık isteyen o gün oruç tuttu, isteyen tutmadı.” (Buhârî, Savm 1, 68, Müslim, Sıyâm 113 (1125); Tirmizî, Savm, 49; Ebû Dâvûd, Savm, 64; Muvatta, Sıyâm, 33)
Abdullah İbn Ömer (radıyallahu anhumâ) demiştir ki: Aşure (günü), cahiliye devrinde oruç tuttuğumuz bir gündü. Ramazan farz kılınınca, Resûlullâh şöyle buyurdu:
“Bu (gün) Allah’ın günlerinden bir gündür. Dileyen o gün oruç tutar, dileyen tutmaz.”(Buhârî, Savm, 68; Müslim, Sıyâm, 117 (1126); Ebû Dâvûd, Savm, 64)
Abdullah İbn Abbas (radıyallahu anhumâ) demiştir ki: Resûlullâh Medine’ye gelince Yahudilerin Aşure günü oruç tuttuklarını gördü. Bunun sebebi sorulduğunda Yahudiler: “Bu (gün) Allah (c.c.)’ın Firavun’a karşı Musa’ya yardım ettiği gündür. Biz onu tazim için bugün oruç tutuyoruz” dediler. Bunun üzerine Resûlullâh: “Biz Musa’ya sizden daha yakınız” buyurdu ve Aşure orucunu emretti. (Buhârî, Enbiyâ, 24, Menâkıbu’l-Ensâr, 52; Müslim, Sıyâm, 127 (1130); Ebû Dâvûd, Savm, 64; İbn Mâce, Sıyâm, 41; Ahmed b. Hanbel, 1/291, 310, 336, 340.)
Yukarıdaki iki hadiste Nebîmizin Mekke’de iken de aşure orucunu tuttuğu ifade ediliyor. Ama son hadiste bu orucun Medine’de başladığı anlaşılmaktadır. Bu durum, bir çelişkiyi gerektirmez. Araplar, Hz. İbrahim’in dininden kalma bir ibâdet olarak, Yahudiler de Musa Aleyhisselâma uyarak bu orucu tutmuş olabilirler. Yahudilere, Aşure günü oruç tutmalarının sebebinin sorulması, onların bu orucu hangi gerekçeyle tuttuklarını öğrenmek için olabilir.
