SORU:
Sayın Abdülaziz hocamın “Kitap ve Hikmet” başlıklı yazısını zevkle okudum. Bu konuyla ilgili ayetlere bakarken Âl-i İmrân 48 ve Mâide 110. ayetlerde “hikmet”, “Tevrat”, “İncil” ve de “Kitab” kelimelerinin geçtiğini gördüm. Bu ayetlerdeki “el-kitab” ile kastedilen nedir acaba? Tevrat’ı hariç tutarak Hz. İsa’dan önceki nebilere indirilen kitaplar mı? Kelimenin başındaki “el” eki ve “kitab” kelimesinin çoğul değil de tekil olması daha da çok merak uyandırdı. Bu konuda bir açıklama yapar mısınız?
Tarih: 11 Ocak 2012
CEVAP:
Âl-i İmrân suresinin 48 ve Mâide suresinin 110. ayetlerinde Tevrat ve İncil ile birlikte ayrıca kitab (el-Kitâb) kelimesinin geçmesi, bunun Bakara suresi 151. âyette geçen kitab kelimesi ile farkının olmasını gerektir. Bakara suresinde (Bakara, 2/151) geçen “el-Kitâb” ile kastedilen, “Kur’ân”dır. Diğer ayetlerde geçen kitâb kelimesinden kasıt “yazmak”tır. Böyle anlam vermemizin sebebi, ilgili ayetlerde İsâ (a.s.)’dan bahsediliyor ve İncil kelimesinin geçiyor olmasıdır. Öte yandan Kur’an’ın bazı ayetlerinde insana bilmediklerinin kalemle yani yazıyla öğretildiği (Alak, 96/4-5), yine ona ifade etmenin (beyan) öğretildiği (Rahmân, 55/4) bildirilmektedir. Ancak Bakara suresinin 151. ayetinde olduğu gibi herhangi bir karine (belirti, ipucu) bulunmayan yerlerde “ilahi kitap” anlamındadır. Bu ilahi kitabı nebiler tilavet eder, öğretir. Ayrıca bütün nebiler, kendilerine indirilen ilahi kitaptaki hükümleri yani hikmeti de öğretirler.
İlgili ayetlere tarafımızdan verilen mealler şöyledir:
Âl-i İmrân Suresi 48: “Ona (İsa’ya) yazıyı, doğru bilgiyi, Tevrat’ı ve İncil’i öğretecektir.”
Mâide Suresi 110: “O gün Allah şöyle diyecektir: ‘Meryem oğlu İsa! Senin ve annenin üstünde olan iyiliklerimi hatırla. Hani seni kutsal ruhla desteklemiştim; hem beşikte hem de yetişkin iken insanlara konuşma yapıyordun. Bir de sana yazmayı, hikmeti, Tevrat’ı ve İncil’i öğretmiştim. İznimle topraktan kuş şeklinde bir şey yaratır, sonra ona üflerdin de yine iznimle kuş oluverirdi. Anadan doğma körü ve abraşı iznimle tamamen iyileştirirdin. Yine iznimle mezardan ölüyü (diri olarak) çıkartırdın. Seni İsrail oğullarından da kurtarmıştım; çünkü onlara açık delillerle geldiğin halde inanmayanlar “bu, açık bir büyüdür.” demişlerdi.”
Bakara Suresi 151: “İyiliklerimizi tamamlayalım diye içinizden size bir de elçi gönderdik. O size ayetlerimizi okur, sizi geliştirir, size Kitab’ı ve hikmeti öğretir; size bilmediğinizi öğretir.”
Soruda bahsi geçen yazımıza aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
www.suleymaniyevakfi.org/kutsanan-gelenek-ve-kuran/kitap-ve-hikmet.html