Ticaretle ilgili hadislerden anladığım kadarıyla elde olmayan malın satışı yasaklanmıştır. Fakat günümüzde “e-ticaret” diye bir kavram var. Bu uygulamaya göre alıcıyla satıcı internette buluşup sanal ortamda alışveriş yapıyorlar. Ne alıcı malı görüyor ne de satıcı. Ve çoğu zaman da satıcı o anda elinde bulunmayan malı satıyor. Bu alışveriş şekli caiz midir?
Tarih: 14 Ocak 2013Elde olmayan malın satışını yasaklayan hadis şöyledir:
Hakîm b. Hizâm’dan: Allah’ın Elçisi’ne geldim ve dedim ki: “Bana biri geliyor ve bende olmayan bir malı satın almak istiyor. Ben de çarşıdan onun için alıp ona satıyorum. (Bununla ilgili ne dersin)” Resûlullah şöyle cevap verdi: “Yanında olmayan şeyi satma.” (Tirmizî, Büyû’, 19; Ebû Dâvûd, Büyû’, 68; Nesâî, Büyû’, 60)
Bu hadiste elde olmayan malın satışının yasak olmasının sebebi, taraflardan birinin mağduriyetine yol açmamaktır. Elektronik ortamda yapılan ticarette, malın bütün özellikleri anlatılıyor. O şartlara aykırılık olursa müşterinin malı iade etme imkânı da oluyor. Ayrıca satıcı malı teslim edemezse para hesaba yatmamakta, hadiste kast edilen mahzurlar meydana gelmemektedir. Ancak, bir takım suistimallerle insanlara mal satılıp para tahsil edildikten sonra teslim yapılmıyorsa bu tür işlemler bahsedilen hadis kapsamında haram olur.
Doç. Dr. Servet Bayındır
Etiketler:
