FETVALAR

SORU:

Hristiyanlar, İsa (a.s) için “Tanrı kelamı” diyorlar ve bunu tanrılığına bir delil olarak gösteriyorlar. Kur’an da İsa (a.s) için “kelimetulllah” yani “Allah’ın kelimesi” sıfatını kullanıyor. Kur’an’ın söylediği ile Hristiyanların iddiaları arasındaki fark tam olarak nedir?

Tarih: 11 Eylül 2018

CEVAP:

İsa (a.s)’nın söz/kelam oluşu İncillerde yer alan bir bilgidir. Ancak Hristiyanların “logos/söz doktrini” olarak ortaya koydukları ve İsa (a.s)’yı ilahlaştırmayı amaçlayan yorumları ise zorlama olmaktan ileri gitmez. Yuhanna İncili’nde yer alan ilgili bölümler şöyledir:

“Başlangıçta Söz vardı. Söz Tanrı’yla birlikteydi ve Söz Tanrı’ydı.  Başlangıçta O, Tanrı’yla birlikteydi. Her şey onun aracılığıyla var oldu, var olan hiçbir şey onsuz olmadı.” Yuhanna 1:1-3.

Yuhanna’da geçen sözle ilgili bölümler teslis inancına delil getirilmektedir. Ancak sözle ilgili bölümlerin genel bağlamına bakıldığı zaman buradaki “söz” kavramının yaratılış olayının gerçekleşmesiyle bağlantılı olduğu ortaya çıkar. Kutsal Kitap bütünlüğünde incelendiğinde, başlangıçta Tanrı’nın evreni yaratırken her şeye “ol” dediği görülmektedir:

“Başlangıçta Allah gökleri ve yeri yarattı.  Yer boştu, yeryüzü şekilleri yoktu; engin karanlıklarla kaplıydı. Allah’ın Ruhu suların üzerinde hareket ediyordu. Allah, “Işık olsun” diye buyurdu ve ışık oldu. Yaratılış 1:1-3.

“Allah, ‘Suların ortasında bir kubbe olsun, suları birbirinden ayırsın’ diye buyurdu ve öyle oldu.” Yaratılış 1:6-7.

Her şeyin bu “ol” sözü aracılığıyla yaratıldığı açıktır. Bu söz Allah’ın iradesini temsil eder ve Allah’tan bağımsız değildir. Kitab-ı Mukaddes’i bir bütün halinde incelediğimizde, Yuhanna İncili’ndeki söz konusu pasajların bu gerçeğe dikkat çektiği çok açıktır. Hristiyan filozoflar ilgili pasajlardaki sözün İsa olduğu yorumunu yaparak, İsa (a.s)’nın tanrı olduğunu iddia etmişlerdir. Buna delil olarak da yine Yuhanna’da geçen şu pasajı ileri sürmüşlerdir:

“Söz, insan olup aramızda yaşadı. Onun yüceliğini –Baba’dan gelen, lütuf ve gerçekle dolu biricik Oğul’un yüceliğini– gördük.” Yuhanna 1:14.

“Söz” aracılığıyla meydana gelen her şey Allah’tan ayrı birer mahluktur. Allah, “ışık olsun” der ve ışık olur. Ancak ışık, tanrı değildir. Yuhanna’nın ilgili bölümünün 14. pasajında geçen “söz insan olup aramızda yaşadı” tabiri de İsa’nın mucizevî bir şekilde Allah’ın “ol” emriyle vücut bulup hayata geldiğini ifade etmektedir.

Dolayısıyla “İsa sözdür” deyimi, İsa’nın Allah’ın “ol” kelamıyla mucizevî bir şekilde hayat bulmasını ifade eder. Kur’an da bunu tasdik eder:

Allah katında İsa örneği, tıpkı Adem örneği gibidir. Âdem’i topraktan yarattı; sonra ona “Ol!” dedi; o da oluştu.” (Âl-i İmrân, 3/59)

“Ey Ehl-i Kitap! Dininizde aşırılık etmeyin, Allah hakkında sadece gerçeği söyleyin. Meryem oğlu İsa Mesih, başka değil, yalnızca Allah’ın elçisidir; Meryem’e ulaştırdığı sözü ve kendinden bir ruhtur. Öyle ise Allah’a ve elçilerine inanıp güvenin. ‘Tanrı üçtür’ demeyin; bundan vazgeçin; bu sizin hayrınıza olur. Allah tek ilahtır, başkası da yoktur. O’nun çocuğa ne ihtiyacı olur! Göklerde ne var, yerde ne varsa hepsi O’nundur. Size Allah’ın desteği yeter. ” (Nisâ, 4/171)

Vedat Yılmaz


Etiketler: