SORU:
“Fatiha suresinde “Sadece senden yardım isteriz” mealinde bir cümle geçer. Peki, insanların birbirlerinden yardım istemesi Allah'tan başkasından yardım istemek manasına gelmiyor mu?” sorusuna vermiş olduğunuz cevapta, söz konusu ifadenin özetle; “senden başkasının yapamayacağı şeyleri başkasından değil sadece senden isteriz” şeklinde anlamak gerektiği belirtilmektedir. Oysa ayet “Yalnız sana kulluk eder, yalnız senden yardım isteriz” mealindedir. “Yalnız senden yardım isteriz” ifadesini tek başına almak, “namaza yaklaşmayın” ifadesini tek başına almak gibi değil midir? Ayeti, “herkesten yardım isteriz fakat yardım istediklerimiz içinde sadece sana kulluk ederiz” şeklinde anlamlandırmak daha doğru olmaz mı?
Tarih: 21 Haziran 2011
CEVAP:
Ayetleri, kendi başımıza açıklamaya kalkmamız doğru değildir. Çünkü Allah Teâlâ buna izin vermemekte ve şöyle buyurmaktadır:
“Elif, Lâm, Râ. Bu, ayetleri hakîm (doğru karar veren) ve habîr (her şeyden haberdar) olan Allah tarafından muhkem kılınmış ve de açıklanmış bir kitaptır. Böyle olması Allah’tan başkasına kulluk etmemeniz içindir. (De ki:) Ben de O’nun tarafından size uyarı yapan ve müjde veren biriyim.” (Hûd, 11/1-2)
Allah Teâlâ, âyetleri, âyetlerle açıklamıştır. Bize düşen ise aynı konuyla ilgili ayetleri ve Resûlullah’ın uygulamalarını toparlayarak Allah’ın açıklamalarına ulaşmaya çalışmaktır.
Buradan hareketle, Fatiha Suresinin ilgili ayetinde geçen istiâne kavramının kapsamı diğer ayetlerde açıklanmış ve gereken durumlarda insanların birbirlerinden yardım isteyebilecekleri belirtilmiştir. Fakat “olağanüstü” veya “olağandışı” dediğimiz ve sadece Allah’ın yapabileceği yardımları O’ndan başkasından istemenin şirk olduğu da yine diğer ayetlerde özellikle vurgulanmıştır. Buna göre Fatiha Suresinde geçen “sadece senden yardım isteriz” cümlesi, diğer ayetlerin delaleti ile “senden başkasının yapamayacağı şeyleri başkasından değil; sadece senden isteriz” demek olur.
Dolayısıyla ayeti sizin dediğiniz şekilde anlamlandırmak doğru olmayacaktır.
www.fetva.net/yazili-fetvalar/sadece-allahtan-yardim-istemek-ne-manaya-gelir.html
Kur’an’ı açıklamada usul konusuyla ilgili geniş bilgiye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
www.suleymaniyevakfi.org/arastirmalar/kurani-aciklamada-usul.html
