Bir insan hacca gideceğini tanıdıklarına bildirmek ve onlarla helalleşmek zorunda mıdır? Bildirmemesinde bir sakınca olur mu? Hac sonrasında hediye (zemzem suyu, hurma, seccade, tesbih, örtüler vb.) verilmesini, hacıların ziyaretine gidilmesini ve tebrik edilmesinin gelenek haline getirilmesi doğru mu?
Tarih: 26 Temmuz 2010
CEVAP:
Hac ibadeti dinimizin en temel ibadetlerinden biridir ve gücü yetenler için farzdır. Allah Teala şöyle buyurmuştur:
” (…) Bir yolunu bulanların, o Beyt’te hac yapması, Allah’ın insanlar üzerindeki hakkıdır. Kim bunu görmezlikten gelirse bilsin ki Allah’ın hiçbir şeye ihtiyacı yoktur.” (Âl-i İmran 3/97)
Haccın faziletine dair Nebimizden de şu yönde rivayetler nakledilmiştir:
Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bir umre, diğer umreye arada işlenenler için keffarettir. Hacc-ı Mebrûr’un karşılığı cennetten başka bir şey olamaz!” (Buhârî, Umre 1; Müslim, Hacc 437, (1349); Tirmizi, Hacc 90; Nesâî, Menâsik 3, 5; İbn Mâce, Menâsik 3; Muvatta, Hacc 65)
Ebû Hureyre radıyallahu anh şöyle dedi: Nebî sallallahu aleyhi ve sellem‘e:
– En üstün amel hangisidir? diye soruldu.
– “Allah ve Resulü’ne iman etmektir” buyurdu.
– Sonra hangisidir? Denildi.
– “Allah yolunda cihad etmektir” buyurdu.
– Sonra hangisidir? Denildi.
– “Makbul olan hacdır” buyurdu. (Buhârî, İman 18, Hac 4, 34, 102, Umre 1, Sayd 26, Cihâd 1, Tevhîd 47; Müslim, İman 135, Hac 204, 437)
Yine Ebû Hureyre radıyallahu anh dedi ki, ben Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in şöyle buyurduğunu işittim:
“Kötü söz söylemeden ve büyük günah işlemeden hacceden kimse, annesinden doğduğu gündeki gibi günahsız olarak (evine) döner.” (Buhârî, Hac, 4, Muhsar 9, 10; Müslim, Hac, 438)
Bağışlanacağı söylenen günahlara kul hakları dâhil değildir. Bu yüzden kendilerine hak geçmesi muhtemel olan konu komşu, akraba ve dostlarla helalleşmek gerekir ki Allah’ın izni ile bütün günahlar affedilsin.
Hacdan hediye getirilmesi, tebrikleşmeler dinin bir emri olmamakla beraber yapılmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Diğer ibadetlerde bu tür şeylerin olmaması Hac ibadetinin yapısından kaynaklanmaktadır.