Ruhban, “korkmak”, “çekinmek” anlamlarına gelen r-h-b kökünden (rahbet, rahbâniyyet) türemiş bir kelimedir. “Allah’tan korkan”, “O’ndan çekinen” anlamında “Râhib” kelimesinin çoğuludur. Buna göre Ruhban; “Allah’tan korkan ve O’ndan çekinen kimseler”, “Allah rızasını kazanmak için dünyayı terk etmiş kişiler” olarak tanımlanır.
Tefsir kitaplarında ruhban ile genelde “Allah’tan korkanlar”, “kendilerini ibadete adamış kişiler”, “İsa (a.s.)’ın davetine icabet eden ve ona tabi olup şeriatı üzere olanlar” ve özelde “Hristiyan din adamları”nın kast edildiği söylenir.
Hristiyanlıkta rahipler, insanların Allah ile ilişkilerinde günahları kilise adına affetme yetkisine sahip olan, adaklar ve kurbanlar sunmak üzere atanmış olan kişilerdir. Türkçede bunlar papaz, keşiş olarak da ifade edilir. Hristiyanlığın algıladığı ve böyle bir algıyla oluşturulan dini kurumların İslam’da yeri yoktur. (Bkz. Hadîd, 57/27)
Bize göre, ruhban sınıfı sadece Hristiyanlığa özgü olmayıp her dinin kendi tarzında ruhbanı olabilir. Çünkü Allah’ın emri gereğince Rabbinden çekinen herhangi bir kimseye rahip denilebilir. (Bakara, 2/40)
İnsanlar çoğunlukla Allah’tan korktuğuna inandıkları ve “din adamı” olarak kabul ettikleri bu kişilere din adına bir takım yetkiler verir ve böylece yoldan çıkarlar. Bu tür kimseler hakkında Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
“Bilginlerini ve din adamlarını (ruhban) Allah ile aralarına koyup rab edindiler. Meryem oğlu Mesih’i de öyle. Oysa onlara verilen emir, sadece tek bir ilaha(tanrıya) kul olmalarıdır. Ondan başka ilah yoktur. Allah, onların ortak (şirk) koştuklarından uzaktır.” (Tevbe, 9/31)
KAYNAK: Aydın Mülayim, Kur’an’da Din Adamları, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2016, s. 61-64.
Benzer bir soru-cevap için lütfen aşağıdaki linki de inceleyiniz:
