SORU:
Hocamız sabah namazının ışığın yoğunlaştığı zamanda başladığını ve güneşle bittiğini söylüyor. Şimdi buna göre bugün için örnek verirsek: 6:25 civarlarında sabah namazı başlıyor ve 7:15 te bitiyor. Sabah namazının bu kadar kısa bir süreye indirilmesi acaba olabilir mi? Lütfen sadece ama sadece Kuran'dan örnek vererek açıklar mısınız?
Tarih: 21 Ağustos 2009
CEVAP:
Sabah namazı vakti, sabahleyin güneşten yansıyan ışınların, doğu ufkunda yoğunlaşmasıyla yani bu bölgede gökle yerin çıplak gözle açık olarak görülecek şekilde ağarmasıyla başlayan ve güneşin doğmasına kadar süren vakittir. Allah Teâlâ şöyle buyurur:
أَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا
“Namazı, Güneşin batıya kaymasından gecenin kararmasına kadar; bir de fecirdeki yoğunlaşma sırasında kıl. Fecirdeki yoğunlaşma gözle görülür.” (İsrâ 17/78)
Fecirdeki yoğunlaşma, diye tercüme ettiğimiz قُرْآنَ الْفَجْرِ ibaresindeki قرآن (kur’ân) kelimesi Arapçada toplama ve toplanma anlamına gelir. İnsanların toplu halde yerleştikleri bölgelere aynı kökten karye = القَرْية denir (Mucemu Mekâyis’l-Luğa.). قَرَأتُ الشيء قرآنا sözü “bir şeyi topladım ve birini diğerine ekledim” demektir. “قرأت الكتاب قراءة وقرآنا = Kitabı okudum” sözü de aynı anlamdadır. Çünkü okuma, kelimeleri bir araya getirip birini diğerine ekleme ile olur. Allah, son kitabına Kur’an adını vermiştir, çünkü indirdiği bütün ayetler onda toplanmıştır.
Ayette geçen fecr = الْفَجْرِ , güneşten gelen ışınların, doğu ufkunda gök ile yeri ayırmaya başladığı zaman yani tan yerinin ağarma zamanı demektir.
Meşhûd (مشهود) kelimesi de şehâdet kökünden ism-i mef’ûldur. Şehadet, bir şeyi gözle görmek ve kavramak demektir. Tan yerini ağartan aydınlık, çıplak gözle net olarak görüldüğü için bu şekilde nitelendirilmiştir.
İşte sabah namazı bu vakitte kılınır. Bir başka ayette bu vakit, “Güneş doğmadan önceki vakit = قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ” (Taha 20/130) diye nitelendirilmiştir. Uzunluğunun kaç saat veya dakika olduğu önemli değildir.