SORU:
Yüce Rabbimiz bir çok ayette Meleklere 'Adem'e secde edin' dediğini ve İblis'ten başka hepsinin secde etiğini haber veriyor. Bir başka ayette ise İblis'in cinlerden olduğunu söylüyor. Sorum şu: Secde etme emri meleklere verildiğine göre cinlerden olan İblis neden bu emri üzerine alınmış ve "ben secde etmem" demiştir? Ve Allah da niçin onu huzurundan kovmuştur? Bu, tıpkı bir öğretmenin sınıfta "uzun boylu olanlar tahtaya çıksın" dedikten sonra kısa boylu oldukları için tahtaya kalkmayan öğrencileri azarlamasına benziyor! Lütfen bu konuyu açıklayabilir misiniz?
Tarih: 13 Mart 2014
CEVAP:
Allah Teâlâ bir ayette insanları da cinleri de kendisine kulluk etsinler diye yarattığını bildirmiş (Zâriyât, 51/56), başka bir ayette de şöyle buyurmuştur:
“Mesih (İsa) Allah’a kul olmaktan geri durmaz. Mukarreb melekler de öyle. Kim ona kulluktan geri durur da büyüklük taslarsa taslasın Allah onların hepsini huzuruna toplayacaktır.
İnanan ve iyi işler yapanlara hem ücretlerini tastamam verecek hem de ikramda bulunacaktır. Kul olmayı kendine yakıştıramayıp büyüklük taslayanları da elem verici bir azaba çarptıracaktır. Onlar kendileri için, Allah ile aralarına girecek ne bir dost ne de yardımcı bulacaklardır.” (Nisâ, 4/172-173)
Allah’a kul olmak, meleklerin de görevidir. Onlardan “mukarreb” olanlar yani Allah’ın kendine yakın saydıkları, Allah’a kulluktan geri durmazlar. Ama ayetin devamından da anlaşılacağı gibi bunlar da dahil olmak üzere, her kim Allah’a kul olmayı kendine yakıştıramayıp büyüklük taslarsa o, elem verici bir azaba çarptırılacaktır.
İblis’in yoldan çıkması böyle olmuştur. Bakara suresi 30 ve 32. ayetlerde o da diğer meleklerle birlikte Allah’a kul olma konusunda tam bir teslimiyet gösterdiği halde ne zaman ki Âdem’e secde etmek ile imtihan edilmiş, işte o anda ona secdeyi kendine yakıştıramayıp büyüklük taslamış ve neticede kafir olmuştu (Bakara, 2/34).
Şu ayet, bütün meleklerin “cin” olduğunu açıkça göstermektedir:
“Bir gün meleklere: ‘Âdem’e secde edin’ demiştik. Onlar hemen secdeye kapandılar; ama İblis onu yapmadı. O da o cinlerden (görünmez varlıklardan) idi; ama Rabbinin emrinden çıktı. Şimdi onu ve onun soyunu sizinle benim aramda dostlar olarak mı tutuyorsunuz? Hâlbuki o size düşmandır. Yanlış yapanlar için ne kötü bir değiş tokuştur bu!” (Kehf, 18/50)
Yukarıdaki ayetin “…o da cinlerden (görünmez varlıklardan idi ama Rabbinin emrinden çıktı” ifadesi, diğer cinlerin emirden çıkmadığını gösterir. İşte Allah’ın emrinden çıkmayanlar da meleklerdir.
Cinlerin ateşten yaratılması, meleklerin de ateşten yaratılması demektir. Dikkat edilirse Kur’an’da meleklerin neden/hangi maddeden yaratıldığına dair herhangi bir ayet yer almaz. Ama meleklerle cinlerin aynı olduğuna dair çok sayıda ayet bulunur.
Aşağıdaki linklerde cin-melek ilişkisi konusundaki tüm ayetlerin incelendiği iki adet dersimiz bulunmaktadır. Konuyla ilgili geniş bilgiye ulaşmak isteyenlere o dersleri izlemesini tavsiye ederiz:
www.kurandersi.com/mukayeseli-fikih-dersleri/kuranda-melek-ve-cin-kavramlari/
www.kurandersi.com/mukayeseli-fikih-dersleri/kuranda-melek-ve-cin-kavramlari-2/
